Đài cassette sẽ thu được nhiều kênh hơn vào ban đêm

Tuổi thơ chắc ai cũng đã từng nhìn thấy đài cát xét, mình đã có cơ hội sử dung nó. Ngày xưa khi còn nhỏ, mẹ mình thường hay mở đài buổi tối trước khi đi ngủ, và rất lạ một điều là ban ngay thì không tài nào nghe nổi vì nhiều nhiễu sóng. 

Lúc đó mình nghĩ rằng liệu có phải đài phát thanh chỉ làm việc buổi tối. Tất nhiên là không phải như vậy rồi.

Mình cũng không sành về vấn đề này lắm, nhưng có cơ hội, nên mình đã tìm hiểu về các sản phẩm, quy tắc và lắp đặt hệ thống âm thanh, ví dụ như hướng dẫn cài đặt  loa karaoke. Nay mình sẽ chia sẻ nguyên nhân của việc vì sao ban đêm đài cát xét lại thu được nhiều kênh và không bị nhiễu hơn.

Các chương trình vô tuyến điện do đài phát thanh phát ra được truyền đi thẳng qua dây anten, dây anten phụ trách việc phát vào không gian các sóng vô tuyến điện có mang tin tức âm thanh.

Mà sóng điện vô tuyến lại được chia thành hai bộ phận để thực hiện việc truyền thanh:

Một bộ phận gọi là địa ba làm nhiệm vụ truyền thanh dọc theo mặt đất, khoảng cách truyền của nó tương đối ngắn, khoảng vài mét;

Bộ phận kia gọi là thiên ba, làm nhiệm vụ truyền thanh lên bầu trời, thiên ba thực hiện sự phản xạ và khúc xạ trong tầng điện ly nhằm đạt được mục đích truyền thanh.

Tầng điện ly nằm trong không trung khoảng 50 đến 450 nghìn mét, sau khi sóng điện do đài phát thanh phát ra phóng vào tầng điện ly sẽ bị khúc xạ trở lại, bắn xuống mặt đất, sau đó lại bị mặt đất phản xạ trở lại, rồi bắn vào tầng điện ly và thực hiện sự khúc xạ.

Cứ như vậy, sóng điện có thể được truyền đi rất xa. Xem ra những chương trình mà nó truyền đi, những chương trình mà chúng ta thu được đều không có lỗi gì cả, song vấn đề lại ở chính chỗ này, khi đi qua lại trong tầng điện ly, các chương trình của chúng ta sẽ không bắt được sóng nữa. Vậy là tại sao?

Khi sóng điện đi qua tầng điện ly, nó phải tiêu hao một phần năng lượng. Sự tiêu hao này sẽ thay đổi tuỳ vào sự chiếu xạ của mặt trời: vào ban ngày mặt trời làm cho các phần tử thể khí điện ly nhiều, tầng điện ly sẽ hút nhiều năng lượng hơn, tần số càng thấp, sự tiêu hao càng lớn. Lúc này, sóng điện ở đoạn sóng trung bình về cơ bản bị hút hoàn toàn.

Vào buổi tối, rất nhiều điện tử tự do trong tầng điện ly sẽ cùng với các ion hợp lại thành các phần tử và nguyên tử, tác dụng thu nhận của tầng điện ly yếu đi rõ rệt, điều này không chỉ tiếp nhận được rất ít sóng ngắn mà còn làm cho sóng trung bình cũng có một phần có thể bị phản xạ lại. Vì vậy, đây chính là kết quả kinh nghiệm của chúng ta: ban ngày các chương trình phát thanh mà đài cát xét thu được đều là những chương trình của các đài phát thanh có khoảng cách tương đối gần và do sự phản xạ của sóng ngắn với số lượng hạn chế truyền tới, còn vào ban đêm có thể thu được nhiều chương trình phát thanh hơn.